2.TBMM Binası

 1923 yılında Vedat Tek tarafından tasarlanan ve Cumhuriyet Halk Fırkası’nın toplantı yeri olarak kullanılması amaçlanan binadır. 1924 yılında ise işlevi değiştirilerek meclis olarak kullanıma açılmıştır. Bina Ankara’nın Altındağ ilçesinde bulunmaktadır.

 

 Meclis, 1.TBMM binasının yetersiz olması, gelişen ve sürekli büyüyen kabinenin ihtiyaçlarını karşılayamaması sebebiyle, 1923 yılında yapımı tamamlanan ve o sırada Cumhuriyet Halk Fırkası’nın toplantı yeri olarak hizmet veren yeni binaya taşınmıştır. Yeni bina birtakım düzenlemeler sonucu uygun hale getirildiğinde meclis buraya taşınmıştır.

 

 Türkiye demokrasi tarihinin en önemli yapılarından biri olarak bilinen 2. Türkiye Büyük Millet Meclisi binası, meclis görevini 1960 askeri darbesine kadar 36 yıl boyunca sürdürmüştür. Bu tarihten sonra Merkezi Antlaşma Teşkilatı'na (CENTO) devredilen bina, 1961-1979 yılları arasında, CENTO kaldırılana kadar bu kurumun genel merkezi olma görevini yerine getirmiştir. CENTO’nun kaldırılması ile birlikte Kültür Bakanlığı’na devredilmiştir ve 30 Ekim 1981 yılında ise Cumhuriyet Müzesi olarak kullanılmaya başlanmıştır. Binanın ön kısmı müze görevi görürken arka kısmı da Eski Eserler ve Müzeler Genel Müdürlüğü’nün hizmet binası haline getirilmiştir. Günümüzde de hala o işlevle kullanılmaktadır.

 

Müzenin içerisinde ilk üç Cumhurbaşkanı’nın görev yaptıkları dönemlerde söyledikleri sözleri, fotoğrafları, özel eşyaları; o dönemleri yansıtan olaylar ve meclis fotoğrafları yer almaktadır. O dönemlerde alınan kararlar ve çıkarılan kanunlar da serginin bir parçasıdır.

 

 

 

 

 

Mimari Özellikleri:

 Dikdörtgen plan şemasına sahip olan yapının cepheleri simetrik olabilmesi için mekanlar farklı ölçülerde ve büyüklüklerde tasarlanmıştır. Cephelerin simetrik olabilmesi için verilen çaba dönemin mimarlık anlayışıyla ilgilidir.

 

 Mekanlar, bir avlu şeklinde tasarlanan orta kısmın etrafına sıralanmıştır. Yapının merkezi, girişin doğusunda ve batısında olacak şekilde tasarlanırken binanın servis merdivenleri ise ara kısımda yer almaktadır. Bodrum katıyla birlikte iki katlı olan yapıda inşa malzemesi olarak kabı yonu kesme taş kullanılmıştır. Her iki katın da pencereleri farklı tasarımlara sahiptir ve yan cephelerinde diğerlerine kıyasla daha büyük pencereler yer almaktadır. Üst kat pencereleri sivri veya basık kemerliyken zemin kat penceleri düz kemerli olacak şekilde tasarlanmıştır. Kemerlerin altında dikdörtgen panolar halinde çini süslemeler de yer almaktadır. Alt kattaki pencerelerin üzerinde renkli taştan süslemeler yer almaktadır. Pencerelerin yapımında kullanılan renkli taşlar yapıya estetik bir derinlik kazandırmıştır.

Selçuklu mimarisinde sıkça rastlanıldığı şekliyle ‘dışa doğru taşan’ ön cephede bir taç kapı yer almaktadır. Yan cephelerde ise Klasik Osmanlı Mimarisi’nin sadeliği ve simetrikliği göze çarpmaktadır. Bu binada Birinci Ulusal Mimarlık Akımı’nın, Osmanlı ve Selçuklu öğelerini kullanımıyla ilgili örnekler açıkça görülmektedir.

 

2.TBMM binası, bunlara ek olarak giriş aksında balkon bulundurması açısından türünün önemli örneklerindendir. Ön cephede yer alan balkonlar giriş aksı ile hem yüzey olacak şekilde tasarlanmıştır. Balkonun yan kısımlarında taş korkuluklar bulunmaktadır. Taç kapının etrafındaki taş süslemelerin yükseltilmesi, giriş aksını vurgulama amacı taşımaktadır. Bu dönemde yapılan diğer yapılar gibi abartılı saçaklara sahiptir ve bu saçakların iç yüzeyleri ahşap işlemeler ile süslenmiştir.